7 zdumiewających spraw w Norwegii. Ranking subiektywny

Norwegia nie leży na innej planecie ani nawet na innym kontynencie. Jednak niektóre zwyczaje i zachowania długo nie mieściły się w mojej polskiej głowie. Do większości zdążyłam się przyzwyczaić, wiele polubić, inne wciąż nie dają mi spokoju. Choć kiedy wdycha się tutejsze powietrze i żyje miejscowym rytmem, łatwiej o wdzięczność niż krytykę.

Oto subiektywny ranking 7 najbardziej zdumiewających rzeczy w Norwegii

1. Bon ton: Norweska gościnność

Przyzwyczajona do polskiej gościnności dziwiłam się manierom moich norweskich znajomych. Po wizycie w domu Norwega nie należy spodziewać się, że gospodarz odprowadzi gościa do drzwi. Przecież zna drogę. 

Takie pojęcie gościnności stoi w sprzeczności z utrwalonym w naszym kraju zwyczajem, a przecież co kraj to obyczaj. Również czym chata bogata, tym rada, nie wpisuje się w tutejsze realia. W czasie niezobowiązującej wizyty raczej trudno liczyć na poczęstunek obfitszy niż filiżanka kawy. 

2. Wychowanie: Dzikie dzieci

Obdarzanie dzieci dużym zaufaniem, co do ich umiejętności i oceny własnych możliwości robiło na mnie piorunujące wrażenie. Nie tylko dziwiło, ale nawet przyprawiało o gęsią skórkę. Zaufanie ma solidny filar  samodzielności, której najmłodsi uczą się już od przedszkola. Na terenie tych placówek, gdzie uczęszczają maluchy od ukończenia 8 miesiąca życia do 5 lat, mogą znajdować się skałki i inne stromizny, na które dzieciaki wchodzą bez opieki (oczywiście nie te najmniejsze). Obserwacja przedszkolnych podopiecznych wspinających się niczym pająki na poręcze i wszelkie pobliskie pochyłości może przyprawić świeżo przybyłego do Norwegii rodzica o zawrót głowy, a także zrodzić zarzut pod adresem opiekunów o całkowity brak wyobraźni. Dziś jestem skłonna sądzić, że zarzuty są bezpodstawne, bo granice są stawiane, tyle, że w innym miejscu, bo w stosunku do przyjętych w Polsce są mocno przesunięte w stronę niezależności. Zaufanie, którym obdarzane są dzieci buduje w nich pewność siebie.

3. Edukacja, czyli tak już jest

System szkolny jest bardzo różny od polskiego. Dzieci mają przede wszystkim dobrze czuć się w szkole. Zdobywanie umiejętności jest ważne, ale można odnieść wrażenie, wcale nie najważniejsze. 

Osobiste doświadczenia z systemem nauczania mam skromne. Wyniosłam je z kursu językowego. Ku mojemu zaskoczeniu na pytania dotyczące gramatycznych zawiłości nauczyciel często odpowiadał z prostotą: „Nie wiem” lub „Tak już jest”. I co więcej, nie czuł z tego powodu zakłopotania, ani nie deklarował, że poszuka odpowiedzi, a przy najbliższej okazji dokładniej wytłumaczy. Z drugiej strony nie mogę uznać tego za regułę, być może trafiłam na wyjątkowego nauczyciela. 

4. Obywatelska dyscyplina: Powoli lub rowerem

Bardzo wiele osób przestrzega przepisów drogowych (ograniczenia do 50 km/h są powszechne). Zrozumienie tej kwestii przyszło wraz z pierwszym mandatem. Ogromne kwoty są dotkliwe również dla pracujących w Norwegii. Z każdą kolejną dziesiątką nadwyżki prędkości mandat jest odpowiednio wyższy. Przepisy drogowe są surowe, korupcja właściwie niemożliwa, a odebranie prawa jazdy grozi za przekroczenie prędkości o 26 km/h, gdy ograniczenie wynosi 60 km/h, lub poniżej. W przypadku ograniczenie prędkości, które wynosi 70 km/h lub więcej, granica to przekroczenie dozwolonej prędkości o 36 km/h. No i trzeba przesiąść się na rower, a czasem nawet odbyć karę w więzieniu.

Pojawia się jednak zastrzeżenie co do pilności w trzymaniu się kodeksu drogowego. Przeciętny norweski kierowca zachowuje się tak, jakby lewarki obok kierownicy zostały przed nim ukryte. Bardzo niewielu włącza kierunkowskaz przy skręcie. 

5. Polityka: Ufaj albo milcz

Oczy prawie wyszły mi z orbit, gdy nasz sąsiad, człowiek myślący i wykształcony, powiedział, że całkowicie ufa rządowi. I w tej opinii nie jest odosobniony. Czy jest choć jeden Polak, który to samo może powiedzieć o naszych rządzących? (Proszę o kontakt).

6. Mity: Zdrowy jak ryba?

Łosoś norweski czyli największe rozczarowanie. Też wierzysz, że to samo zdrowie, gdy podajesz go  swojej rodzinie wraz z blanszowanymi warzywami? Czy może jesteś bardziej świadomym konsumentem niż ja, zanim przyjechałam do Norwegii? Łosoś norweski to ryba hodowlana, karmiona sztuczną karmą przyspieszającą wzrost, podejrzewana o niepokojącą zawartość toksyn. Samo zdrowie?

7. Medycyna: Lek na wszystko

Najlepsze lekarstwo na większość dolegliwości to picie wody. Właśnie w ten sposób jest tu leczony kaszel i katar. Kilka razy usłyszałam tę radę i zadziałało, skutecznie lecząc mnie z chęci odwiedzin w przychodni, gdy pociechy dopada przeziębienie. Znam już tajniki miejscowej medycyny. Swoją drogą, Norwegia obfituje w ujęcia czystej wody, picie jej wprost z kranu jest tu powszechnym sposobem na zaspokojenie pragnienia. Zastanawiam się, czym w Polsce moglibyśmy leczyć nasze dolegliwości, jeśli wyznacznikiem byłaby powszechność występowania leku? Czy zamiast recepty długości litanii do wybitnego świętego, można by zalecać stosowanie ziemniaków? Okazuje się, że tak. I choć nie mają tak uniwersalnego działania, okazuje się, że papka z surowego ziemniaka może się okazać skuteczna w okładach zwichniętych stawów, łagodzić stany zapalne skóry, a nawet jako środek przeciwbólowy w schorzeniach reumatycznych. 

Wracając do Norwegii, wtajemniczonym przypomnę jeszcze hasło PARACET. Starczy za sto słów i tysiąc recept?

---

Zdjęcie główne: Istockphoto.com