Dzisiaj Akademia Szwedzka, która po raz pierwszy przydzieliła Nagrodę Nobla w 1901 roku, ogłosiła laureata tegorocznej Literackiej Nagrody Nobla. Został nim Jon Fosse, wielokrotnie nagradzany autor, tłumacz i dramaturg z Hardanger.
Na tę prestiżową nagrodę norweski świat literacki musiał czekać 95 lat.
– Jestem przytłoczony i nieco przestraszony – mówi laureat Nagrody Nobla cytowany przez NRK.
Literacka Nagroda Nobla 2023 trafia do Jona Fosse za nowatorski dramat i prozę, która daje głos temu, co nierealne, ogłosiła Akademia Szwedzka. Jury podkreśliło również, że Fosse od samego początku wykazywał się szczególnymi zdolnościami dramaturgicznymi.
Autor znany jest również ze swojego wyjątkowego, charakterystycznego języka oraz muzycznego, powtarzalnego i rytmicznego stylu pisania.
Fosse zadebiutował 40 lat temu, w 1983 roku. Od tego czasu napisał około siedemdziesięciu powieści, opowiadań, wierszy, literatury dla dzieci, esejów i skeczy. Jego publikacje zostały przetłumaczone na ponad 50 języków. Jest laureatem wielu nagród w kraju i za granicą.
Ostatni raz Noblem doceniono literaturę norweską w 1928 r., gdy jej laureatką została Sigrid Undset, autorka m.in. słynnej trylogii „Krystyna, córka Lavransa”. W tym roku, do grona wielkich autorów Kraju Fiordów dołącza Jon Fosse tworzący w nynorsk (Nynorsk to obok Bokmål jeden z dwóch oficjalnych języków pisanych w Norwegii – przyp. red).
Jon Fosse był „faworytem” przez wiele lat, odkąd w 2001 roku Aftenposten napisał, że przyszła kolej na Fosse. Dwadzieścia dwa lata później ta zapowiedź się spełniła.
Pisarz od 2011 roku mieszka w Grotten, „honorowej rezydencji państwa dla zasłużonych artystów”, w Oslo.
Uważany jest za jednego z najważniejszych pisarzy naszych czasów.
Poznaj norweskich laureatów Nagrody Literackiej Nobla
Bjørnstjerne Bjørnson (1903),
Knut Hamsun (1920),
Sigrid Undset (1928)
Jon Fosse (2023).