Zbliżają się wybory. I choć nie każdy z nas jest uprawniony do głosowania na poziomie krajowym, zapewne bardzo wielu będzie mogło oddać swój głos w późniejszych wyborach na szczeblu lokalnym.
By dowiedzieć się więcej o programach norweskich partii politycznych, a w szczególności podejściu do zagadnień, które mogą zainteresować środowisko Polaków mieszkających w Norwegii, wysłaliśmy 5 pytań do wszystkich partii. W kolejnych artykułach będziemy przybliżać Wam ich odpowiedzi.
Dziś zaczniemy od Høyre, które jako pierwsze przesłało do nas wiadomość zwrotną.
1. Integracja imigrantów zarobkowych
Polacy stanowią najliczniejszą mniejszość w Norwegii. Kryzys związany z pandemią pokazał nam, że są też najmniej zintegrowanym środowiskiem. Nie ma programów integracyjnych, w których grupą docelową byliby Polacy i pozostali imigranci zarobkowi. Jednocześnie takie inicjatywy powstają na rzecz innych grup mniejszościowych. Jakie plany w tym zakresie ma Wasza partia?
Ekrem Ari, Høyre: Należy pamiętać, że istnieje różnica między tymi, którzy przyjeżdżają do Norwegii, ponieważ uciekają przed wojną i niepokojami, a tymi, którzy przyjeżdżają do Norwegii jako imigranci zarobkowi. Najważniejszą częścią integracji jest nauka norweskiego i znalezienie pracy. Dla pracujących imigrantów praca już istnieje. Mimo to może nie być łatwo wyjeżdżać samotnie lub z rodziną do obcego kraju. We wszystkich norweskich gminach istnieją silne ruchy wolontariackie i wiele działań, w których można brać udział. Ważne jest, aby samemu być ich aktywnym uczestnikiem.
2. Problemy dotyczące zdrowia psychicznego oraz wykorzystanie posiadanego wykształcenia w życiu zawodowym
Z raportu FHI z 2016 roku wynika, że Polacy i Polki dwukrotnie częściej niż ogół populacji zgłaszają choroby psychiczne. Inny raport wskazuje, że wiele dobrze wykształconych osób z Polski pracuje tu poniżej swoich kwalifikacji, co również wpływa na ich zdrowie psychiczne. Jednocześnie mówi się o braku kompetentnych pracowników w niektórych branżach. Czy partia ma jakiś program, by wykorzystać dobrze wykształconych obcokrajowców?
E. A.: Zdrowie psychiczne jest jednym z najważniejszych obszarów zainteresowania rządu. Dobre zdrowie psychiczne jest ważne dla dobrej jakości życia i panowania nad codziennością, szkołą i pracą. Norwegia jest jednym z pierwszych krajów, które włączyły zdrowie psychiczne do systematycznej pracy w zakresie zdrowia publicznego.
NOKUT (Narodowa Agencja Jakości w Edukacji) zatwierdza edukację z innych krajów. Czynione są starania, aby ułatwić potwierdzenie wykształcenia.
3. Zapobieganie zjawisku biedy
W Norwegii jest 737 000 osób, w tym 102 000 dzieci, żyjących w biedzie. Wielu imigrantów wywodzących się z kultur opartych na tradycyjnych wartościach żyje na bardzo niskim poziomie. W jaki sposób Wasza partia chce redukować rosnące ubóstwo wśród mieszkańców Norwegii?
E.A.: Naszym najważniejszym zadaniem jest walka z przyczynami ubóstwa.
Dla Høyre oznacza to pracę na czterech głównych obszarach: wczesna interwencja w szkole, polityka kompetencji, integracja i wysiłki zdrowotne.
Wczesna interwencja: Aby dać wszystkim dzieciom taką samą szansę na sukces, musimy zacząć działać wcześnie. Stąd ustawowy obowiązek, aby szkoły prowadziły intensywne kształcenie uczniów klas 1-4, jeśli mają oni trudności z czytaniem, pisaniem i arytmetyką. Jednocześnie wprowadziliśmy wymagania dotyczące pięcioletniego wykształcenia magisterskiego, aby zostać nauczycielem oraz wdrożyliśmy zobowiązanie do ustawicznego i dalszego kształcenia. Musimy nadal domagać się, aby nauczyciele mieli wykształcenie w zakresie przedmiotu, którego nauczają i którzy zostają nauczycielami. Musimy być przejrzyści co do wyników szkoły. I nadal potrzebujemy szkoły, która ma oczekiwania wobec uczniów, gdzie czytanie, pisanie i arytmetyka są w centrum.
Polityka kompetencji: Wiedza i kompetencje mają kluczowe znaczenie dla włączenia większej liczby osób w życie zawodowe. Aby zachęcić więcej osób do pracy, musimy zapewnić, aby więcej osób zdobyło umiejętności potrzebne przyszłym pracownikom i biznesowi. Z drugiej strony, polityka skupiająca się na umiejętnościach ludzi, opiera się na tych, którzy w ogóle wykształcenie mają. Ale musimy również zwrócić uwagę na tych, którzy wypadają poza system, gdy ich kompetencje stają się przestarzałe. Dla Høyre ważne jest, aby dać możliwość zdobycia formalnych kompetencji tym, którym ich brakuje. Naszym celem jest, abyś mógł aktualizować swoją wiedzę przez całe życie zawodowe.
Integracja: Głównym powodem wzrostu ubóstwa w Norwegii jest imigracja. Wielu imigrantów odnosi sukcesy w społeczeństwie, ale są też tacy, którzy stanęli w miejscu. Aby walczyć z ubóstwem, ważne jest, aby więcej imigrantów wchodziło w życie zawodowe. Høyre uważa, że trzeba mieć środki dla każdego w taki sposób, aby szybciej szedł do pracy. Nauka norweskiego jest absolutnie kluczowa. Dlatego powiedzieliśmy, że będziemy stawiać takie same wymagania tym, którzy będą uczyć imigrantów norweskiego, jak tym, którzy uczą norweskiego norweskie dzieci. Aby zapobiec dorastaniu dzieci imigrantów w ubóstwie, musimy zachęcić ich rodziców do pracy. Musimy skrócić czas od przyjazdu do Norwegii do uzyskania kwalifikacji do pracy.
Inwestycje w sektor uzależnień i zdrowia psychicznego : Każdy może stanąć przez wyzwaniami, które sprawiają, że przez długi czas pozostaje się z dala od pracy lub edukacji. Wyzwania zdrowotne są jedną z głównych przyczyn dużych różnic i ubóstwa w Norwegii. Dlatego musimy pomagać ludziom w opanowaniu życia zawodowego, także tym, którzy borykają się z wyzwaniami związanymi z uzależnieniem i dotyczącymi zdrowia psychicznego. To zawsze było kluczowe dla w Høyre. Sprostamy tym wyzwaniom dzięki niskoprogowym usługom, lepszej obserwacji, profilaktyce i łatwiejszemu dostępowi do pomocy na wczesnym etapie. Zainwestowaliśmy już w usługi niskoprogowe w gminach, aby jak najwięcej osób mogło uzyskać pomoc tam, gdzie mieszka.
Polityka mieszkaniowa jest również ważnym elementem walki z ubóstwem. Jednym z celów rządu jest zapewnienie każdemu bezpiecznego i dobrego miejsca do życia, uważamy bowiem, że człowiek powinien koncentrować swoje wysiłki na innych obszarach życia. Chcemy ukierunkowanej polityki mieszkaniowej, która pomoże najbardziej potrzebującym, polityki wspierającej możliwość zakupu lokalu w miejsce wynajmu.
Aby walczyć z ubóstwem, potrzebujemy rynku pracy, na którym jest miejsce na integrację. Chcemy elastycznego, przyjaznego rodzinie i bezpiecznego życia zawodowego, w którym każdy, kto chce pracować, będzie miał taką możliwość.
4. Podatek od emisji CO2
Podatek od emisji CO2 uderza również w zwykłych obywateli, presja, aby przejść na samochody elektryczne jest odczuwalna. Jaki jest stosunek Waszej partii do wzrostu kosztu paliw, którego konsekwencje ponoszą również mniej zamożni, czyli osoby których po prostu nie stać na samochód elektryczny?
E.A.: Rząd opowiada się za stopniowym i przewidywalnym podnoszeniem podatku od CO2 do 2030 roku. Podwyższony podatek od CO2 wpłynie na cenę paliw kopalnych. Dla Høyre ważną zasadą jest to, że zawsze powinno się opłacać wybieranie ekologicznych rozwiązań, a zatem na dłuższą metę zanieczyszczanie będzie droższe. Jednocześnie należy powiedzieć, że podwyżki podatków klimatycznych nie mają na celu wzbogacenia państwa. Rząd wprowadzi inne rodzaje ulg podatkowych skierowanych do osób dotkniętych zmianą. W przypadku samochodów osobowych oznacza to ulgi podatkowe i celne dla tych, którzy wybierają samochody bezemisyjne oraz transport nisko- i bezemisyjny, a nie paliwa kopalne. (Jak zostaną ułożone te ulgi podatkowe i celne, dowiemy się z budżetu państwa na 2022 rok).
5. Coraz więcej mężczyzn i kobiet z Polski otrzymuje obywatelstwo norweskie. Jak przekonasz ich do głosowania na Twoją partię?
E.A.: Nasza polityka opiera się na wartościach. Chcemy społeczeństwa, które daje możliwości każdemu. Bez względu na to, czy jesteś Norwegiem czy Polakiem, masz wykształcenie akademickie lub jesteś wykwalifikowanym pracownikiem. To jednostka i rodzina są podstawą społeczeństwa, a nie państwo. Każdemu z nas trzeba pozwolić rozwijać się tak, jak chce, a państwo nie może przeszkadzać, ale pomagać, gdy zajdzie taka potrzeba.
Troszczymy się o tworzenie większej liczby bezpieczniejszych miejsc pracy, dobrą szkołę, większe inwestycje w edukację, jakość opieki zdrowotnej z krótkimi kolejkami, szybszy rozwój dróg i transportu publicznego, mniej biurokracji oraz niższe podatki i opłaty. Te czynniki mają fundamentalne znaczenie dla dobrego życia w Norwegii.
Jako partia mamy silną tradycję europejską i międzynarodową. Jesteśmy zwolennikami współpracy NATO, UE i Europy. Być może stało się to teraz nawet ważniejsze niż w latach po zimnej wojnie.
Dziękujemy za odpowiedzi!
Przeczytaj również:
Høyre. Rozmowa z Renate Hægeland
Partie polityczne Kristiansand
Industri- og Næringspartiet. Co proponuje?
Valg nærmer seg. Og selv om vi ikke alle har stemmerett på nasjonalt nivå, er det sannsynlig at mange vil kunne stemme ved senere lokalvalg.
For å finne ut mer om programmene til norske politiske partier, og spesielt tilnærmingen til spørsmål som kan være av interesse for det oss polakker som bor i Norge, sendte vi 5 spørsmål til alle partiene. I de følgende artiklene vil vi bringe deg nærmere svarene deres.
I dag starter vi med Høyre som først sendte oss en melding. På spørsmålene svarte Ekrem Ali, kampanjerådgiver.
1. Polakker er den største minoriteten i Norge. Korona-krise har vist oss at de også er minoritet som er minst integrert. Det er ikke noen programmer som skulle ha hatt polakker som målgruppe. Samtidig skapes sånne initiativer for andre minoritetsgrupper. Hva slags planer har deres partiet for integrering av arbeidsinnvandrere? Synes dere at det brukes nok på integrering av arbeidsinnvandrere (som er den største gruppe av alle innvandrere i Norge)? Har dere noen forslag angående dette?
Det er viktig å huske at det er forskjell på de som kommer til Norge fordi de flykter fra krig og uro og de som kommer til Norge som arbeidsinnvandrere. Den viktigste delen av integreringen er å lære norsk og få seg en jobb. For Arbeidsinnvandrere er jobben allerede der. Allikevel er det ikke enkelt å komme alene, eller med familie til et fremmet land. I alle norske kommuner er det en sterk frivillighet og mange tiltak en kan være med på. Det er viktig å selv også være en viktig deltaker.
2. FHI-rapporten fra 2016 viser at polske menn og kvinner rapporterer psykiske plager dobbelt så ofte som befolkningen for øvrig. Annen rapport påpeker at mange utdannet polakker jobber med noe som de er overkvalifisert til, som påvirker mental helse deres kraftig. Samtidig mangler vi arbeidere i andre bransjer. Hvorfor er flere hindret fra å jobbe i sitt yrke og heller settes alle i visse bransjer, hvor deres kvalifikasjoner er ubrukelige? Har deres partiet noe program for å få bruke utdannede innvandrere?
Psykisk helse er et av regjeringens viktigste satsingsområder. En god psykisk helse er viktig for å ha god livskvalitet, og for å mestre hverdag, skole og jobb. Norge er blant de første landene som har løftet psykisk helse inn i det systematiske folkehelsearbeidet.
Det er NOKUT (Nasjonalt Organ For Kvalitet i Utdanningen) som godkjenner utdanning fra andre land. Det jobbes med å gjøre det enklere å få godkjenninger.
3. I Norge er det 737.000 mennesker og 102.000 barn med fattige foreldre. Mange innvandrere som kommer fra miljø som er fokusert på konservative verdier lever på veldig lavt nivå. Hvordan vil deres partiet kjempe fattigdom blant Norges innbyggere?
Vår aller viktigste jobb er å bekjempe årsakene til fattigdom
For Høyre handler det om et arbeid langs fire hovedspor: Tidlig innsats i skolen, kompetansepolitikk, integrering og helsesatsing.
Tidlig innsats: For å gi alle barn den samme muligheten til å lykkes må vi starte tidlig. Derfor har vi lovfestet plikt for skolene til å gi intensiv opplæring til elever på 1.-4. trinn hvis de sliter med lesing, skriving og regning. Samtidig har vi innført krav om femårig masterutdanning for å bli lærer, og gjennomført tidenes satsing på etter- og videreutdanning.
Vi må fortsatt stille krav til at lærerne skal ha utdanning i faget de underviser i og hvem som blir lærere. Vi må ha åpenhet om skolens resultater. Og vi trenger fortsatt en skole som har forventninger til elevene, hvor lesing, skriving og regning står i sentrum.
Kompetansepolitikk: Kunnskap og kompetanse er avgjørende for å inkludere flere i arbeidslivet. For å få flere i jobb må vi sørge for at flere får den kompetansen som morgendagens arbeids- og næringsliv trenger. Den andre siden av kompetansepolitikken handler om de som har utdanning i bunn. Men som vi må passe på at ikke ramler ut, fordi kompetansen blir utdatert. For Høyre er det viktig at vi gir de som mangler formell kompetanse en mulighet til å få det. Vårt mål er du skal få oppdatere kunnskapen din gjennom hele arbeidslivet.
Integrering: Hovedårsaken til økt fattigdom i Norge er innvandring. Mange innvandrere lykkes godt i samfunnet, men det er også en del som blir sittende fast. For å bekjempe fattigdom er det viktig å sørge for at flere innvandrere kommer seg inn i arbeidslivet. Høyre mener vi må ha tiltak for den enkelte, slik at man kommer raskere i jobb. Det å lære norsk er helt avgjørende. Derfor har vi sagt at vi vil stille samme krav til de som skal undervise innvandre i norsk som til de som underviser norske barn i norsk. For å hindre at innvandrerbarn vokser opp i fattigdom må vi få foreldrene ut i jobb. Vi må få ned tiden det tar fra man kommer til Norge til man er kvalifisert for jobb.
Satsning på rus og psykiske helse: Alle kan møte utfordringer i livet som gjør at man blir borte fra arbeid eller utdanning lenge. Helsemessige utfordringer er en av hovedårsakene til store forskjeller og fattigdom i Norge. Derfor må vi hjelpe folk til å mestre arbeidslivet, også de som har utfordringer knyttet til rus og psykisk helse. Dette har alltid vært sentralt for oss i Høyre. Disse utfordringene skal vi møte med lavterskeltilbud, bedre oppfølging, forebygging og enklere tilgang til hjelp i en tidlig fase. Vi har allerede satset på lavterskeltilbud ute i kommunene, sånn at flest mulig kan få hjelp der de bor.
Bolig: Boligpolitikk er også en viktig del av det å bekjempe fattigdom. Et av målene for regjeringen er at alle skal ha et trygt og godt sted å bo. Høyre vil ha en målrettet boligpolitikk, som hjelper dem som trenger det mest. Et godt og trygt sted å bo er noe av det aller mest grunnleggende. Det gir ro, stabilitet og kontinuitet. Det er viktig for at folk skal mestre andre deler av livet. Høyre mener at flest mulig skal kunne eie sin egen bolig, dersom de selv ønsker det. For å oppnå det ønsker vi blant annet å legge bedre til rette for leie-til-eie-ordningen.
Arbeidsmarkedet: Samarbeid med arbeidsgivere er viktig i enhver strategi for å bekjempe fattigdom. Derfor jobber regjeringen stadig med inkluderingsdugnaden. For å bekjempe fattigdom trenger vi et arbeidsmarked hvor det er rom for inkludering. Også for de som ikke står først i døren. Høyre ønsker et fleksibelt, familievennlig og trygt arbeidsliv der alle som ønsker å jobbe, skal få muligheten til det. Høyre vil hjelpe flere ut i arbeid gjennom en inkluderingsdugnad og med en politikk som legger til rette for økonomisk vekst for bedriftene våre. Høyre vil jobbe for en pensjon som sikrer gode vilkår for pensjonistene, både for dagens pensjonister og de som kommer etterpå.
4. CO2-avgift får også vanlige folk å slite, og pressen for å skaffe seg en elbil er stadig større. Hva er deres forhold til drivstoffkostnader, som er en viktig sak for de som ikke har råd til elbil?
Regjeringen er for å øke CO2-avgiften gradvis og på en forutsigbar måte frem mot 2030. Økt CO2-avgift vil påvirke prisen på fossilt drivstoff. For Høyre er det en viktig prinsipp at det alltid skal lønne seg å velge grønt og at det derfor på sikt vil bli dyrere å forurense. Samtidig er det viktig å si at avgiftsøkningene i klimameldingen ikke er der for å berike staten. Regjeringen vil innføre andre typer avgiftslettelser rettet mot de som blir påvirket av endringen. For personbiler betyr dette at det vil være skatte- og avgiftslettelser for de som velger nullutslipps biler og lav- og nullutslipps transport, fremfor fossilt. (Hvordan disse skatte- og avgiftslettelsene blir innrettet kommer det svar på i statsbudsjettet for 2022).
5. Stadig flere menn og kvinner fra Polen får norsk statsborgerskap. Hvordan vil dere overbevise dem å stemme på deres partiet?
Høyres politikk er verdibasert. Vi ønsker et samfunn med muligheter for alle. Uavhengig av om man er norsk eller polsk, har akademisk utdannelse eller er fagarbeider. Det er individet og familien som er grunnlaget i samfunnet, ikke staten. Hver enkelt av oss skal få utvikle oss som vi vil, og staten skal ikke stå i veien, men hjelpe til når vi trenger det.
Høyre er opptatt av å skape flere og trygge arbeidsplasser, en god skole med kvalitet og kunnskap, satse mer på utdanning, kvalitet i helsevesenet med korte køer og hvor pasienten skal komme foran systemet, raskere utbygging av vei og kollektivtrafikk, mindre byråkrati og lavere skatter og avgifter. Disse faktorene er grunnleggende for et godt liv i Norge.
Som parti har vi en sterk europeisk og internasjonal tradisjon. Vi er sterke tilhengere av NATO, EU og europeisk samarbeid. Dette er kanskje blitt enda viktigere nå enn det har vært i årene etter den kalde krigen.
Takk for svar!