Narciarstwo biegowe. Jak zacząć?

Współpraca: Karol Janas

Jak pokochać zimę w Norwegii?

Zima… Zimno, ciemno, nudno, krótkie dni, brak słońca. Jak nie zwariować?

Dobrą odpowiedzią mogą być biegówki. A raczej to, z czym ten sport się wiąże: spędzanie czasu na świeżym powietrzu, kontakt z naturą i wysiłek fizyczny. Ten sport można pokochać i dlatego dzielimy się z wami zbiorem najważniejszych informacji, które przydadzą się, by zacząć swoją przygodę z biegówkami.

Dla kogo

Gdy w Polsce mówimy o “nartach” to myślimy zwykle o nartach zjazdowych (alpin ski albo slalom ski), gdy Norweg mówi, że jedzie na narty (ski) to ma zwykle na myśli narty biegowe, czyli langren ski. Śmiało można powiedzieć, że to właśnie narciarstwo biegowe jest norweskim sportem narodowym.

Jak sama nazwa wskazuje, narty biegowe są stworzone przede wszystkim do biegania lub spacerowania, w znacznie mniejszym stopniu do zjeżdżania. 

W odróżnieniu od narciarstwa zjazdowego, na biegówkach nie rozwija się dużych prędkości, sprzęt jest lekki, nie ma potrzeby zakładania kasku, a kontuzje należą do rzadkości. Oczywiście, większość początkujących zalicza parę upadków, ale generalnie ten sport jest relatywnie bezpieczny.

W czasie wycieczek na biegówkach, podobnie jak spacerów nordic walking, pracują prawie wszystkie mięśnie, dlatego jest to świetny trening. Zdecydowanie narciarstwo biegowe to sport dla każdego, zarówno dla zapalonych sportowców, jak i dla tych bez wyrobionej kondycji. Wystarczy tylko wybrać odpowiednią dla siebie trasę.

Trasy do biegówek

W bardzo wielu miejscach w Norwegii są przygotowywane trasy (skiløyper) do narciarstwa biegowego, a korzystanie z nich jest zazwyczaj bezpłatne. Niektóre ścieżki są nawet oświetlone, co umożliwia jazdę po zmroku (lysløyper).

Na tej samej trasie można zwykle jeździć stylem klasycznym, jak i łyżwowym.

Klasykiem porusza się w rowkach wyżłobionych przy obu krawędziach trasy (obowiązuje ruch prawostronny), a łyżwą na płaskim polu pośrodku.

Jeśli spadnie śnieg w Kristiansand, to nawet w mieście są przygotowywane trasy w miejscach takich jak np. Jegersberg. Prawdopodobnie w niemal każdej dzielnicy znajdzie się jakaś przygotowywana trasa.

Koniecznie trzeba pamiętać, że po przygotowanych trasach do biegówek nie powinno się chodzić pieszo, żeby ich nie zniszczyć.

Gdzie jeździć

Po pierwsze, tam gdzie wybieramy się na narty musi być śnieg. Często, gdy na wybrzeżu, w Kristiansand pada deszcz, to już kilkadziesiąt kilometrów w głąb lądu są idealne warunki narciarskie, a krajobraz wygląda jak z baśni. Niezależnie od warunków pogodowych w mieście, warto sprawdzać prognozę trochę dalej, najlepiej w konkretnych miejscach w górach i dowiedzieć się, czy jest tam ujemna temperatura i ładna pogoda. 

Niektóre z naszych ulubionych miejsc to np. okolice Øvrebø, Sandrip, Høgås (obok Evje). 

Na specjalnej stronie można sprawdzić ogólne informacje o trasach w Agder. Są tu przeróżne informacje: stan przygotowania tras, linki do map, kamerek internetowych, itp. 

Jest też strona z mapami tras oraz informacją, kiedy poszczególne szlaki zostały ostatnio przygotowane ratrakiem, a także profil nachylenia szlaków.

Ciekawostką jest, że pozycję ratraków można śledzić na bieżąco.

Wybór trasy biegówkowej: podpowiedzi jak szukać oraz przydatne linki

Sprzęt 

Wybór sprzętu jest olbrzymi, więc skupimy się na tym, co ważne dla początkujących i rekreacyjnych narciarzy. O stylu klasycznym i łyżwie słyszeliście pewnie oglądając zawody z Justyną Kowalczyk. Do każdego ze stylów potrzebny jest  odpowiedni sprzęt. Rekreacyjnie jeździ się raczej klasycznie, więc warto wybrać sprzęt do klasyka lub uniwersalny.

Jeśli zdecydujecie się na zakup nowych nart w sklepie, sprzedawca z pewnością pomoże dobrać je na podstawie waszego wzrostu, wagi i umiejętności. Pierwsze narty lepiej jednak kupić używane. Rynek używanych nart biegowych w Norwegii jest bardzo obszerny. 

Nie trzeba też od razu kupować swojego sprzętu, można wypożyczyć np. w wypożyczalniach sprzętu sportowego i turystycznego BUA. 

Narty

Narty biegowe do techniki klasycznej powinny być 10-30 cm dłuższe niż wzrost narciarza. Ale trzeba pamiętać, że im dłuższa narta, tym trudniejsze jest poruszanie się i zachowanie równowagi. Dlatego dla początkujących narciarzy zaleca się narty o 15 cm dłuższe od wzrostu. Małe dzieci powinny mieć narty o długości podobnej do swojego wzrostu.

Polecamy narty niewymagające smarowania klistrem ( smørefrie ski, no wax ). Te narty mają pod butem strukturę antypoślizgową, może to być tak zwana łuska albo krótka foka – moherowy pas (to drugie to nowsze rozwiązanie). 

Buty

Wybierając buty do biegówek trzeba przede wszystkim zwrócić uwagę na wiązania. Są dwa rodzaje wiązań NNN (New Nordic Norm) i SNS (Salomon Nordic System). Wydaje się, że większość narciarzy wybiera wiązania NNN. Obojętnie, które wybierzecie, pamiętajcie, że NNN i SNS nie są ze sobą zgodne i musimy mieć ten sam typ na butach i nartach. 

Kije

Kije dobiera się przede wszystkim ze względu na długość – w przypadku jazdy klasycznej należy od wzrostu narciarza odjąć 30 cm, po czym wychodzi odpowiednia długość kijów.

Biegówki to sport dla całej rodziny. Nie ma dolnej granicy wieku dla rozpoczęcia przygody z narciarstwem biegowym, ważne jest, żeby dziecko umiało dobrze chodzić i chciało spróbować.  

Maluchy, które nie potrafią jeszcze chodzić, można ciągnąć w pulkach*, o ile rodzice mają już przynajmniej podstawowe doświadczenie. 

Do zobaczenia na trasie. Bo wiadomo – Ut på tur, aldri sur.

Przydatne linki: 

• Wypożyczalnia sprzętu BUA
• Strona z informacjami o warunkach i trasach
• Mapa tras z terenu Agder
• Mapa tras w całej Norwegii

Pulki* jeśli chcecie wiedzieć, co to pulki zapraszamy do kolejnych artykułów o biegówkach:)

Zdjęcie: Aleksandra Polańska

---

Podoba Ci się artykuł? Doceniasz naszą pracę? Wesprzyj nas wpłacając dowolną kwotę na SPLEIS

---