Gmina Kristiansand wie, że nie ma czasu do stracenia. Motywując mieszkańców do działań, po raz kolejny prezentuje nam zwycięzcę Miljøprisen, przedstawiając mieszkańcom inspirujący przykład.

Zasłużeni na Miljøprisen

Nagroda przyznawana jest podczas tygodnia na rzecz środowiska Miljøuka w Kristiansand od 2013 roku. Żeby ją zdobyć należy wykazać się szczególnym zaangażowaniem na rzecz środowiska i lokalnego rozwoju zielonych rozwiązań. Do nagrody można nominować zarówno osoby prywatne, jak i organizacje, fundacje i firmy.

Jury konkursu bierze pod uwagę szeroką gamę obszarów, na które możemy mieć wpływ. Wśród nich znajduje się przechodzenie na zieloną gospodarkę i tworzenie bardziej przyjaznych środowisku miejsc pracy, tworzenie przyjaznych dla środowiska procesów produkcji i doskonalenie produktów, wzmocnienie reputacji Kristiansand jako miasta ekologicznego, wpływanie na wzrost wiedzy i działań społeczeństwa, redukcja zużywanej energii, a także zielone rozwiązania w dziedzinach logistyki i transportu, użycia materiałów i budowy oraz poprawnego użycia, pozyskiwania i gospodarowania odpadami.

Zwycięzca Miljøprisen 2021

Tegoroczna nagroda w postaci plakiety i 50 000 koron została przekazana 27 września podczas otwarcia Miljøuka przez przewodniczącego komisji ds. rozwoju miasta i jednocześnie przewodniczącego jury nagrody Miljøprisen, Ole Magne Omdala oraz burmistrza miasta Kristiansand, Jana Oddvara Skislanda.

Zwyciężczynią okazała się Cheryl Macdonald, energiczna kobieta o licznych zainteresowaniach. Cheryl zaraża pasją do zdrowej lokalnej żywności, wpływa na rozwój lokalnych producentów, a prywatnie urzeka otwartością i pozytywną energią. Jury było pod dużym wrażeniem jej działań.

– Jest ogromnie zaangażowana w rolnictwo spółdzielcze w Kristiansand, budując je tak, by traktowało o czymś więcej niż tylko lokalnym jedzeniu – mówił na uroczystości Ole Magne Omdal. – Przekazuje wiedzę o znaczeniu ziemi przeznaczonej pod uprawę roślin jadalnych dla nadchodzących pokoleń oraz używa wytwarzanie jedzenia jako narzędzia do poprawy zdrowia publicznego i tworzenia przyjaznych miejsc spotkań. Zaimponowała nam swoją pracą.”

Matka REKO

Jednym z najważniejszych osiągnięć Cheryl ostatnich lat jest zorganizowanie w Kristiansand REKO-ringen.

REKO-ring to system wspierający kontakt między lokalnymi producentami żywności a konsumentami, umożliwiający transakcje bez pośredników. Taki pierścień sprawiedliwej konsumpcji (RE-rettferdig, KO-konsum) można stworzyć w dowolnym miejscu, w którym znajdzie się grupa zainteresowanych mająca dostęp do internetu. W Norwegii w październiku 2020 roku istniało 120 REKO-ringer, w tym najliczniejszy (obecnie z 40-toma tysiącami członków) na terenie Trondheim. W Agder znajdziemy REKO-ring w Arendal i ten, nad którym czuwa Cheryl, w Kristiansand.

Przestrzenią łączącą producentów żywności (i ich ewentualnych produktów ubocznych jak np. skóry zwierzęce) oraz klientów, stanowi Facebook. Grupy REKO-ring przypominają internetowy bazarek: to tu producenci prezentują swoje produkty i to tu klienci je zamawiają. Potem dochodzi do spotkania „w rzeczywistości”, na którym klienci odbierają swoje zakupy. Cheryl administruje zarówno grupą na Facebooku, jak i organizuje dwa razy w miesiącu wieczorne targi, na których przekazywane są produkty.

System wydaje się na tyle przyjazny i ciekawy dla obu stron, a Cheryl na tyle aktywna w promowaniu i realizacji działań, że grupa, na której jest administratorką, od 2018 zdążyła przekroczyć 21 tysięcy członków, a sama Cheryl została obwołana „Matką-REKO”.

Ten swoisty Eden dla nas Polaków, poszukujących zdrowej, urozmaiconej żywności nie jest jedynym projektem, którym może zainteresować nas Cheryl.

Przewodnicząca spółdzielni rolnej

Pasję Cheryl do zdrowej żywności i łączenia ludzi odzwierciedla również jej praca na rzecz andelslansbruk, spółdzielni rolnej w jednej z dzielnic Kristiansand, Søm, w której jest przewodniczącą. Andelslandsbruk to miejsce, w którym osoby z miasta mają możliwość wspólnie uprawiać warzywa i owoce oraz cieszyć się zdrowymi i świeżymi plonami ziemi przez praktycznie cały rok. Dzięki mądrym rozwiązaniom i umowom zawartym z gminą przez zarząd, Kristiansand andelslandsbruk działał pomimo restrykcji związanych z pandemią COVID-19, pomagając członkom spółdzielni nie tylko jeść zdrowo, ale również utrzymywać równowagę psychiczną w ciężkich czasach zamknięcia.

Polski powiew sztuki

Jednym z członków spółdzielni jest Polka, Aleksandra Polańska. Po otrzymaniu nagrody Miljøprisen, gdy Cheryl wystosowała na swoim profilu na Facebooku specjalne podziękowania dla tych, którzy szczególnie wspierali ją w działaniach, włączyła w nie właśnie ją.

Aleksandra jest absolwentką architektury i projektowania wnętrz, a od dwóch lat członkinią andelslandsbruk. Gdy usłyszała, że na wspólne pole potrzebne są tablice informacyjne, postanowiła wykorzystać swoje artystyczne umiejętności i zadziałać. W efekcie powstała seria grafik malowanych akwarelami wzbogaconych o informacje na temat poszczególnych roślin, a także obrazy zainspirowane miejskim rolnictwem i poczuciem jedności z naturą. Sztuka Aleksandry zyskała tak duże uznanie, że jej dzieła zostały zaprezentowane później również na wernisażu w ratuszu, promując przyświecające wspólnocie wartości.

Więcej takich osób nam potrzeba!

Aleksandra opisuje Cheryl jako niesamowicie miłą, pomocną i ciepłą osobę. Doceniając jej zaangażowanie w sztukę i spółdzielnię rolniczą, była jedną z tych, którzy zgłosili kandydaturę Cheryl do nagrody.

– Myślę że jest idealną kandydatką – opowiada Aleksandra. – Sprawia, że ważne i ekologiczne rzeczy są dla każdego i blisko. Ułatwia dostęp do lokalnego jedzenia poprzez proste zamawianie przez social media w REKO-ringen, warzywa prosto z pola w andelslandsbruk i sztukę w przestrzeni miejskiej. I ta jej otwartość na każdego, żeby przyszedł na nasze pole! Zapraszała osoby, które utknęły w Norwegii z powodu pandemii, współpracujemy ze szkołami… Ona jest mega otwarta i pozytywna, więcej takich osób nam potrzeba!

3 razy TAK

REKO-ring, spółdzielnia rolnicza, podcast dla tych, którzy chcą, ale nie wiedzą jak uprawiać rośliny jadalne, przywracanie dawnych norweskich roślin… Cheryl działa aktywnie na najróżniejszych frontach. Hasła przyświecające jej działaniom stoją wyraźnie na grupie Kristiansand REKO-ringen:

Tak dla rolnictwa różnorodnego,

Tak dla rolnictwa zrównoważonego,

Tak dla większego udziału żywności lokalnej.