Samobójstwo to niezwykle trudny temat. Właśnie dlatego należy o nim mówić głośno. Niestety, zbyt często milczymy.
Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom obchodzony 10 września jest inicjatywą mającą na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat problemu samobójstw oraz jego psychologicznych i społecznych przyczyn.
Aby uczcić Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom, 7 września w Ratuszu w Kristiansand zebrały się osoby, które straciły kogoś bliskiego. Obecni byli także ci, którzy udzielają wsparcia osobom zmagającym się z myślami samobójczymi oraz ich bliskim.
Przy wejściu do sali ratusza zapalono symboliczne świece ku pamięci zmarłych.
Bądź odpowiedzialny i troszcz się o innych
Eksperci są zgodni, że samobójstwom można zapobiegać. Zapobieganie powinno być sprawą wszystkich.

– Musimy inwestować więcej w zapobieganie niż w leczenie. Gdzie jest system zapobiegania, o którym od tak dawna toczą się rozmowy? To nasz wspólny obowiązek, nie tylko szpitala czy terapeutów – powiedziała Vanessa Poblete, konferansjerka wydarzenia.
Problematyki samobójstwa nie można postrzegać jedynie w kontekście śmierci, gdyż jest to proces, który często zachodzi w człowieku znacznie wcześniej niż udana próba samobójcza.
– To oznacza, że każdy z nas, jako część społeczeństwa, ma obowiązek względem drugiego. Spoczywa on na każdym z nas.
To właśnie jest przesłaniem tegorocznych obchodów:
Działając budzimy nadzieję.
Pokaż, że widzisz. Pokaż, że słuchasz. Pokaż, że dbasz.
Problemu samobójstw nie można postrzegać wyłącznie w kontekście śmierci, ponieważ jest to proces, który często rozpoczyna się w życiu osoby znacznie wcześniej niż udana próba samobójcza.
Jesień, najciemniejsza pora roku
Co roku w Norwegii ginie około 650 osób na skutek prób samobójczych, z czego dwie trzecie to mężczyźni. W ubiegłym roku odnotowano 630 przypadków samobójstw, 33 z nich miało miejsce w Agder.
Sierpień i październik to miesiące o najwyższej liczbie samobójstw.
– Zbyt wiele osób odeszło z powodu samobójstwa. Musimy zrobić co w naszej mocy, aby unikać kolejnych tragedii. Musimy odważyć się rozmawiać o samobójstwach i myślach samobójczych, bo to może uratować życie – mówił Erik Rostoft (Partiet Sentrum), zastępca burmistrza Kristiansand.
Wskazuje, że 1 na 20 osób doświadcza myśli samobójczych w ciągu roku. Na każde udane samobójstwo przypada około 10-krotnie więcej prób samobójczych. W tych liczbach znajdują się osoby borykające się z różnymi wyzwaniami zdrowia psychicznego, od przemijających problemów z lękiem społecznym, depresją, po traumy, wypalenie zawodowe i 100% inwalidztwo.
Każdy z nas może w pewnym momencie wejść w kontakt z osobą przeżywającą kryzys samobójczy. I każdy z nas ma zdolność do udzielenia wsparcia, które może uratować życie. Najważniejszą formą zapobiegania jest troska i rozmowa z osobą, która boryka się z trudnościami. Bądźmy wsparciem dla każdej osoby, gdy wokół niej wszystko wydaje się ciemne i beznadziejne. Odważmy się zapytać i bądźmy otwarci na myśli, jakie może mieć osoba w głębokim kryzysie.

– Czy naprawdę potrafimy się wzajemnie dostrzegać? I mam na myśli nie tylko powierzchnię, tylko czy widzimy to, co kryje się za pięknymi pozorami? – pytał Roy Tømte, lider ROM Agder. – Celem zadawania tych pytań nie jest oskarżanie nikogo, ale skłonienie do przemyślenia własnych priorytetów i własnych wartości. Jeśli wystarczająco wielu z nas to zrobi, możemy razem zmienić świat na lepsze, dbając o siebie nawzajem.
Przełamywanie tabu
Osoba myśląca o popełnieniu samobójstwa potrzebuje rozmowy, podobnie jak osoba, która straciła kogoś z powodu samobójstwa. Norweskie i międzynarodowe badania wskazują, że nawet 80-90% pozostałych przy życiu po samobójstwie potrzebuje różnych form pomocy profesjonalnej.
W Kristiansand wiele organizacji pomaga w procesie żałoby. Łatwo dostępną ofertą gminy Kristiansand jest Drop-in. Pracujący tam Nina Tanggaard Lomeland i Svein Emil Olstad poruszyli ten istotny temat podczas rozmowy z młodym mężczyzną, którego ojciec odebrał sobie życie dwa lata temu.
– Musimy przełamywać tabu i rozmawiać o tym, co się stało. W naszej rodzinie pamiętamy wszystkie dobre chwile z tatą. To nam pomaga. Musimy rozmawiać o tym, co się wydarzyło – podkreślał.
Przy każdym samobójstwie pozostaje około dziesięciu osób dotkniętych wydarzeniem (bliscy, rodzina, przyjaciele). Wiele z nich ma trudności z powrotem do pracy, a także z funkcjonowaniem społecznym i w rodzinie. Samobójstwo wiąże się z większym obciążeniem w porównaniu z tym, czego doświadczają bliscy pozostali po naturalnej (oczekiwanej) śmierci.
(źródło: Leve.no).
Øyvind Dåsvatn z Regionalnego Centrum Zasobów ds. Przemocy, Stresu Traumatycznego i Zapobiegania Samobójstwom (RVTS Sør), opowiedział o zbliżającej się kampanii edukacyjnej „Ingen å miste” (Nikt nie powinien odejść), która rozpocznie się w Kristiansand 15 października 2023 roku.

Skontaktuj się, jeśli potrzebujesz rozmowy:
Kirkens SOS: czynne całą dobę – tel. 22400040
Mental Helse: czynne całą dobę tel.116123
Kors på halsen (Rødekors) dla dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia: tel 80033321 (pon-pt, w godz.14-20)
Nagłe przypadki – 113
W języku polskim:
Stowarzyszenie Razem=Sammen: forening@razemsammen.no lub pod numerem telefonu: 968 67 210
Przeczytaj również:
Artykuł sfinansowano ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w ramach konkursu Polonia i Polacy za Granicą 2023. Nazwa zadania publicznego: Świat opisany po polsku – wsparcie mediów polonijnych w Europie Zachodniej. Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
