Już od 1 lipca br. w Stavanger przejazdy autobusem będą darmowe. To pierwsze większe miasto w Norwegii, które daje mieszkańcom możliwość bezpłatnego podróżowania.
Darmowe przejazdy dotyczyć będą wszystkich środków transportu publicznego, nawet łodzi.
Dla wszystkich mieszkańców, przez rok
Transport ma być bezpłatny przez cały rok. Gmina Stavanger przeznaczyła na ten projekt 200 milionów koron norweskich – poinformowała burmistrz miasta Kari Nessa Nordtun (Ap) w komunikacie prasowym.
– Dla wielu samochód jest i będzie nadal niezbędny, ale niektórzy są w sytuacji, w której mogą obejść się bez samochodu w ogóle lub zrezygnować z drugiego samochodu w gospodarstwie domowym. Mamy nadzieję, że darmowy autobus sprawi, że więcej osób będzie częściej podróżować komunikacją miejską, najlepiej w połączeniu ze zwiększonym korzystaniem z rowerów – mówi Nessa Nordtun.
Gmina chce, by 70 procent podróży w mieście odbywało się pieszo, rowerem lub komunikacją miejską.
– To gra wyborcza – komentuje Sissel Knutsen Hegdal, kandydatka na burmistrza z partii Høyre.
Partia Pracy (Ap), Folkets Parti (FP), MDG, Rødt, Senterpartiet (Sp) i SV zgadzają się, aby transport publiczny był bezpłatny.
– Przede wszystkim chcemy, aby więcej ludzi wybierało spacery i jazdę na rowerze, i wierzymy, że więcej ludzi może obejść się bez samochodu nawet w dni ze złą pogodą – mówi Askeland z MDG.
Sara Mauland z Rødt mówi, że wydatki na podróże są odczuwalne w domowych budżetach.
– Gmina ma teraz zwiększone dochody, ponieważ o wiele więcej osób pracuje. Uważamy, że możemy zwrócić te pieniądze ludziom w ramach programu nagród za bardziej przyjazne dla klimatu podróże – mówi.
– Zasadą będzie swobodny dojazd do pracy i z pracy niezależnie od tego, gdzie w Stavanger mieszkasz i gdzie pracujesz – mówi zastępca burmistrza Dagny Sunnanå Hausken (Sp), która cieszy się, że promy samochodowe również będą darmowe.
Transport publiczny będzie bezpłatny dla wszystkich zarejestrowanych mieszkańców Stavanger w całym regionie Nord-Jæren,to jest w gminach Stavanger, Sandnes, Sola i Randaberg.
Najlepiej rowerem lub pieszo
Jednak raport Instytutu Ekonomiki Transportu (TØI) pokazuje, że darmowy transport publiczny przynosi umiarkowane korzyści dla klimatu. Ludzie częściej korzystają z autobusów niż rowerów i na rzecz bezpłatnej podróży rezygnują także z przemieszczania się na piechotę.
Czy 200 milionów koron z budżetu wystarczy? Nikt tego nie wie. Szacunki zostały oparte na dochodach z biletów w bieżącym roku. Gdy przejazdy staną się darmowe, liczba pasażerów może znacząco wzrosnąć.
Czy inne norweskie miasta pójdą za przykładem Stavanger?
Rada ds. Środowiska w Oslo szacuje, że podobne posunięcie w stolicy kosztowałoby co najmniej 15–20 razy więcej niż w Stavanger.